બાળકને મોબાઈલની લતથી કેવી રીતે બચાવશો? જાણો અસરકારક પાંચ રીતો

બાળકને મોબાઈલની લત છોડવવા માટે અપનાવો આ 5 અસરકારક રીતો – દરેક માતા-પિતાએ વાંચવો જોઈએ

આજના ડિજીટલ યુગમાં મોબાઈલ દરેકના જીવનનો અભિન્ન ભાગ બની ગયો છે – અને તેમાં બાળકો પણ અપવાદ નથી. નાના બાળકો માટે લાંબા સમય સુધી મોબાઈલમાં વીડિયો જોતા રહેવું કે ગેમ રમતા રહેવું સામાન્ય થઈ ગયું છે. આ શોખ ધીમે ધીમે વ્યસનમાં ફેરવાઈ જાય છે અને સમય જતાં બાળકના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ પર દુષ્પ્રભાવ પાડી શકે છે.

અહેવાલો મુજબ, વધુ સમય સુધી સ્ક્રીન સામે રહેવાને કારણે બાળકોમાં આંખોની સમસ્યાઓ, નિંદ્રાનો અભાવ, ચીડિયાપણું અને એકાગ્રતામાં ઘટાડો જોવા મળે છે.

અહીં અમે તમને એવી પાંચ સરળ અને અસરકારક રીતો જણાવીશું જેના થકી તમે તમારા બાળકને ધીમે ધીમે મોબાઈલની લતમાંથી બહાર કાઢી શકો છો.

1. સૌથી પહેલા તમે તમારી જ ટેવ બદલો

બાળકો તેમની આસપાસના લોકો અને ખાસ કરીને માતા-પિતાને જોઈને ઘણું બધુ શિખતા હોય છે. જો તમે તમારો વધુ સમય મોબાઈલમાં વિતાવતા હો, તો બાળક પણ તમારું અનુસરણ કરે છે.

ટિપ:

• બાળકની હાજરીમાં મોબાઈલનો ઉપયોગ ઓછો કરો
• નોનજરૂરી Scroll અથવા Calls ટાળો
• શક્ય હોય ત્યાં સુધી ફોન સિલેન્ટ મોડ પર રાખો

2. સમજદારીપૂર્વક વાત કરો, ડાંટશો નહીં

જો તમે બાળકોને કડકાઈથી મોબાઈલ નહિ વાપરવાનું કહેશો, તો તેઓ વધુ જીદ્દી બને છે.

ઉપાય:

• બાળકને પ્રેમપૂર્વક સમજાવો કે મોબાઈલનો વધુ ઉપયોગ તેના સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે
• તેઓના સ્તરે જઇને વાત કરો, તેમની ભાષામાં સમજાવાની કોશિશ કરો
• “મોબાઈલ નહીં”ને બદલે “ચાલ એક Game રમીએ કે પેઇન્ટિંગ કરીએ?” જેવી વાત કરો

આ પણ વાંચો : મોબાઈલ નંબર સેવ કર્યા વગર ડાયરેક્ટ WhatsApp મેસેજ કરો.. અહી ક્લિક કરો.

3. બાળકને Mobile થી વધુ રસપ્રદ પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત રાખો

બાળક જ્યારે કંટાળે છે ત્યારે મોટાભાગે તે મોબાઈલ તરફ આકર્ષાય છે.

શું કરી શકાય?

• પેઇન્ટિંગ, ડ્રોઈંગ, મ્યુઝિક, ડાન્સ જેવી સર્જનાત્મક પ્રવૃત્તિઓ
• રસપ્રદ વાર્તાઓ કહેવી, કે પરિવાર સાથે બોર્ડ ગેમ રમવી
• તેમના માટે નાના Targets નક્કી કરો – જેમ કે, “આજે તમે 10 મિનિટ યોગ કર્યો તો આપણે પાર્ટીનો પ્લાન બનાવીએ!”

4. સમયનું યોગ્ય આયોજન કરો (ટાઈમ ટેબલ બનાવો)

દિવસભરનું એક સમયપત્રક બનાવો જેમાં બાળકોને કેમ, ક્યારે અને કેટલો સમય મોબાઈલ આપવામાં આવશે તે સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ.

ટાઇમ ટેબલ શું રાખી શકાય?

• સવારે ઉઠવાનો, સ્કૂલનું હોમવર્ક, ભોજનનો, રમવાનો અને સૂવાનો સમય નક્કી કરો
• મોબાઈલ માટે ફક્ત 20-30 મિનિટનો સમય રાખો – અને તે પણ પેરેન્ટલ ગાઇડન્સ હેઠળ
• સ્ક્રીનટાઈમ પહેલાં ચોક્કસ નિયમો બનાવો (જેમ કે જો આંખો થાકી હોય તો ફોન નહીં)

5. મોબાઈલને બાળકની નજરથી દૂર રાખો

જ્યાં સુધી શક્ય હોય ત્યાં સુધી મોબાઈલ તેમના નજરે ન આવે એવી વ્યવસ્થા કરો. ખાસ કરીને રાત્રે.

જોઈ લો:

• મોબાઈલને તેમના રૂમમાં રાખવાની જરુર ન હોય
• બેડરૂમમાં મોબાઈલનો ઉપયોગ ન કરવાનો નિયમ બનાવો
• પોતાની હાજરીમાંજ ફોન આપો અને મોબાઈલ માં શું જોવે છે તેનું ધ્યાન રાખો

અન્ય ઉપયોગી ટિપ્સ:

• મોબાઈલમાં પેરેન્ટલ કંટ્રોલ એપ્લિકેશન્સનો ઉપયોગ કરો
• YouTube Kids જેવી Kids-Friendly એપ્લિકેશન વાપરો
• બાળકોને સ્માર્ટ રીતે મનોરંજન આપવા માટે story books, drawing books અથવા audio books આપો

નિષ્કર્ષ (Conclusion):

મોબાઈલ વ્યવસાય અને મનોરંજન માટે ઉપયોગી છે, પરંતુ જ્યારે બાળક તેના પર આધારિત બની જાય, ત્યારે તુરંત પગલાં લેવા જરૂરી બને છે. માતા-પિતાની ભૂમિકા અહીં સૌથી અગત્યની છે – તેમને પ્રેમપૂર્વક માર્ગદર્શન આપવું, તેમની સાથે સમય વિતાવવો અને શિસ્તબદ્ધ રીતથી મોબાઈલ આપવો ખૂબ જ જરૂરી છે.

જેમ આપણે ફિજિકલ હેલ્થ માટે કસરત કરીએ છીએ, તેમ ડિજીટલ હેલ્થ માટે પણ આપણા બાળકોને Screen Time નું Santulan શીખવાવું ખૂબ જરૂરી છે.

ગુજ્જુફેનક્લબ.com ની ટેલિગ્રામ ચેનલ ફોલો કરો